اِعمال اصل خون در حقوق تابعیت ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشگاه بوعلی سینا همدان

2 phD Candidate in Public International Law.Department of Law.Science and Research Branch.Islamic Azad University.Tehran.Iran University.Tehran.Iran

چکیده

رویکرد سنتی دولتها در اعطای تابعیت، مبتنی بر تبعیض میان پدر و مادر بوده است اما جنبش برابریخواهی، تغییری اساسی در رویکرد دولتها به نفع تساوی والدین ایجاد کرد. سوال اساسی این پژوهش آن است که چند کشور در جهان، از رویکرد تبعیض‌آمیز استفاده می‌کنند و موضع نظام حقوقی ایران در این ارتباط چیست؟ در حال حاضر، تنها 25 دولت در جهان، همچنان میان مادر و پدر در اعطای تابعیت به فرزند، تفاوت قائل هستند. در این مقاله، قوانین مختلف دولتها از جمله ایران، طی مطالعه‌ای تطبیقی بررسی گردید و کشورهایی که همچنان در این ارتباط، تبعیض‌آمیز عمل می‌کنند، مشخص شد. رویکرد قانونگذار ایران در این ارتباط را می‌بایست در سه مرحله مختلف بررسی کرد. در قانون مدنی، نقش مادر به کلی نادیده گرفته‌شده بود. به موجب ماده واحده سال 1385،درصورت تولد فرزند در ایران از مادر ایرانی و پدر خارجی، تابعیت ایران به فرزند اعطاء می‌گردید. در سال 1398 این مقرره اصلاح شد و به فرزندان متولد در خارج ایران نیز تابعیت ایران داده می‌شود. اما همچنان میان پدر و مادر تفاوت وجود دارد زیرا به فرزندی که مادرش ایرانی و پدرش خارجی است، تابعیت ایران در صورتی که خلاف مصالح امنیتی کشور نباشد، اعطاء خواهد شد.

کلیدواژه‌ها